Overzicht historie Van Gelder Zonen

Door: K. van der Weel

Prehistorie (1685 - 1784) ontstaan van industri�le activiteit
1685 Oliemolen de Eendragt te Wormer krijgt windrecht (Simon Pzn. Fent)
1728 Verkoop voor fl. 1.350,- aan Jan Pzn. Coopman; ombouw tot papiermolen wisselt vele malen van eigenaar, o.a. enige malen in handen van leden der familie Honigh.
1775 Maarten Schouten te Wormerveer koopt de molen voor fl. 3.150,-
1783 Pieter Schmidt van Gelder, zoon van een dominee, trouwt de dochter van Maarten Schouten
1784 Pieter wordt door zijn schoonvader in de Eendragt opgenomen als medefirmant
 
Van handscheppen tot papiermachine (1784 - 1864)
1803 Aankoop pakpapiermolen de Bok
1817 Aankoop papiermolen de Kruiskerk
1820 Aankoop pakpapiermolen de Soldaat
1837 Aankoop papiermolen het Fortuin
1838 Eerste papiermachine opgesteld in het Fortuin, verslond jarenlang de winst
1839 Verkoop de Soldaat voor afbraak
1840 Omhouw de Eendragt van wit- naar pakpapier
1841 De Kruiskerk buiten bedrijf (1843 verkocht)
1845 De Eendragt wordt machinale pakpapierfabriek onder de naam fa. Van Gelder Zonen
1855 Verkoop het Fortuin aan Honig
1858 Papierhandel naar Amsterdam (O.Z. Voorburgwal)
1863 Sloop de Bok, productie naar de Eendragt
 
Expansie (1864 - 1914)
1869 Aankoop papierfabriek de Eendracht in Apeldoorn fabricage wit papier, handgeschept
1876 Nieuwe papiermachine in Wormer
1881 Import houtslijp en celstof
1887 Papierhandel van O.Z.Voorburgwal naar Singel Amsterdam
1888 Tweede papiermachine te Wormer
1889 Oude molen de Eendragt afgebroken en in Emst als korenmolen weer opgebouwd
1890 Wormer maakt wit drukpapier voor couranten
1892 Wormer maakt rotatie-courantdruk voor het Nieuws van de Dag
1895 Bouw courantenpapierfabriek te Velsen
1899 Eerste papiermachine in Apeldoorn
1900 N.V. opgericht (zetel Velsen), kapitaal fl. 2.500.000,-
1901 Bouw celstoffabriek Velsen
1904 Opstellen scheppapiermachine in Apeldoorn
1905 Schriften maken in Apeldoorn
1907 Aankoop papierfabriek Renkum (Renkum I)
1908 Bouw houtstoffabriek te Velsen
1911 Bouw sulfiet celstoffabriek Velsen
1912 Bouw tweede courantenpapierfabriek in Renkum
(Renkum II, aan de Rijn)
1912 Oprichting N.V. Hollandse Houthandel Maatschappij
1913 Zetel N.V. overgeplaatst van Velsen naar Amsterdam (Singel)
 

Stoompapierfabriek De Eendracht
Aquarel van de stoompapierfabriek "De Eendracht" te Wormer, vervaardigd door J.N. Eyeman 1888.
Historisch archief Van Gelder Zonen.

 
Tussen twee wereldoorlogen (1914 - 1945)
1915 Kantoor Londen gesticht, eigen stoomschip De Eendracht
1917 Hollandse Houthandel opgeheven
1918 Kantoor Londen en eigen schip weer afgestoten
1920 -
1924
Slapte, overvloedige voorraden, Duitse concurrentie
1924 -
1929
Stabilisatie, meer afzetmogelijkheden, nieuwe papiermachines in Wormer, Renkum I en Apeldoorn (Wormer 1928, PM 4)
1929 -
1939
Zware crisis; concurrentie Scandinavi� komt op; productiebeperking, werkloosheid, pas rond 1937 enige opleving; nieuwe courantenpapiermachine Velsen
1940 -
1944
Productie loopt terug en tenslotte wordt alles stopgezet; Renkum I en II zwaar beschadigd door oorlogshandelingen, Wormer leeggeroofd, Velsen onder dreiging van vernietiging, deels leeggeroofd
 
Herstel (1944 - 1949)
1945 In september Apeldoorn,Velsen, Wormer weer in productie geen hout beschikbaar, werken met stro, houtslijp en celstof
1946 Renkum eind van het jaar weer in bedrijf; houtimport begint iets te lopen
1947 Nog weinig hout beschikbaar, gebruik van stro gestopt
1948 Ruimere grondstoffen aanvoer
 
Periode 1949 - 1979
1949 Papiermachine 13 in Apeldoorn
1950 Papiermachine 9 in Apeldoorn
1952 Papiermachine 11 in Wormer (Yankee papiermachine)
1954 Plannen houtaanplant in Suriname
1956 Papiermachine 21 in Velsen; overeenkomst met Suriname, proefaanplant
1957 Papiermachine 24 in Renkum; papiermachine 22 in Wormer; overname C.I.B. Brussel, Belgi�
1958 Coater in Renkum (III); cellulose—fabrieken Velsen opgeheven en gesloopt
1959 Verwerkingsbedrijf Arnhem, overgeplaatst vanuit Renkum
1960 Overname Gebr. de Jong, Westzaan, zakkenfabrikage
1962Overname EZC, Westzaan (kartonnage); overname Berghuizer Papierfabriek te Wapenveld en daarmee gelieerde bedrijven te Rotterdam (Cats�Neparofa) en in Rhoon, verwerkingsbedrijf voor melkverpakking in Veenendaal (75%); houtlosinstallatie te Velsen; proef in Suriname gestopt
1963 PM 6 in Apeldoorn; PM 38 in Wapenveld; PM 51 in Velsen-Zuid; 50% Crown�Zellerbach, verkoopkantoor Fribourg (50% C.Z)
1965 Onderzoek papierfabrieken (Stadler Hurtter)
1967 Distributiecentrum Amstel-Zuid; glasvliezen op productiemachine 103 in Apeldoorn; productie Mopavi gestopt (alleen handel);eerste herstructureringsrapport papierfabrieken
1968Overname Leeuwarder Papierwarenfabriek Leeuwarden en Franeker. Hoofdkantoor van Singel naar Parnassusweg (Amsterdam Zuid). Asbestviltproduktie op papiermachine 10 in Wormer
1969 Oprichting Flevohout (25%); Plastic Film Industrie Apeldoorn (50% C.Z.); glasvezelvliesfabriek te Apeldoorn productiemachine 104; gestopt gebr. de Zaan Westzaan
1970 -
1971
Mislukte fusiebesprekingen Koninklijke Nederlandse Papierfabriek - KNP Maastricht
1971Concentratie plakband Intergun Naarden (33%); Crown-Zellerbach 50% eigenaar van Van Gelder CVG, Velsen en Fribourg; Apeldoorn, FPI worden 100% Van Gelder; bouw papiermachine 52 in Velsen
1972 Coatingmachine 4 in Arnhem; filialen Handelmij. opgeheven; EZC Westzaan verkocht; divisiestructuur
1973 Intergun Naarden van 33% naar 50%
1974 Oprichting Van Gelder Recycling Velsen (40%); oprichting Van Gelder GmBH D�sseldorf (verkoopkantoor)
1975 Overname Epacar groothandel Brussel; overplaatsing Arnhem naar Apeldoorn
1976 Oprichting Tape Systems Apeldoorn (51%); besluit bouw courantenpapierfabriek Renkum III (80%)
1977 McKinsey-onderzoek, herstructurering Apeldoorn papier, Wapenveld, Wormer, Rotterdam, OVA
1978 Witpapieronderzoek; onderzoek kartonnage en flexibele verpakking; verzelfstandiging Handelsdivisie;
Wormer productie 40.673 ton papier, 28.444 ton asbest flooring felt
1979 Wormer, PM 4 - productie 4 m breed asbestpapier
1980 Studie McKinsey over commerci�le mogelijkheden voor 4 m breed asbestvilt; S.F.P.D. - fabriek Wormer
13 mei 1980 besluit van de Raad van Bestuur om papierproductie te Wormer te stoppen per l juli 1980; productie op ��n asbestviltmachine - 2 m breed -wordt voorlopig voortgezet met 84 arbeidsplaatsen
1981 9 juli 1981 mededeling van de Raad van Bestuur: Van Gelder Papier geen steun van de overheid.
“Wij zien ons door deze gang van zaken gedwongen op vrijdag 10 juli aanstaande een verzoek tot het verlenen van surs�ance van betaling in te dienen bij de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam
 

Een nieuwe cylinder gaat onder veel belangstelling door het dorp.