HUGO VAN DER MOLEN'S
Scripophily site
a collection of historic bonds
and shares
Koninklijke
Bedrijven K. & J. Wilkens N.V.
(update: 13 oktober 2012)
Dr. Hugo H. van der Molen -
Wederikweg 114 - 9753 AE Haren, The Netherlands
Tel: +31 (0)50 534 8795; email: [email protected]
Frans Jansz. Wilkens uit Veendam (1765-1852), was
aanvankelijk boer
en later zeeman: eerst kapitein van een schip en later reder. In 1813
was
hij zowel houthandelaar, houtzager, steenbakker, kalkbrander handel in
ijzer
en verzekeraar, handelend als firma Frans Wilkens.
Sedert 1823 werd de zaak gedreven op naam van zijn 2 zonen, Klaas
& Jan Wilkens. Ze hadden een aardappelmeel- en dextrinefabriek,
een
houthandel en zagerij en schaverij. Men oefende ook nog het
assurantievak
uit en was nog steeds scheepsreder.
In 1838 wer op het terrein aan het Boven Oosterdiep een houtzaagmolen
gesticht. Er was al een houtzaagmolen in gebruik aan het Beneden
Dwarsdiep.
In 1857 werd de scheepshelling op het eigen terrein aan het Boven
Oosterdiep in gebruik genomen. Het eerste schip dat hier gebouwd werd
was de schoener "Enterprise" van 173 ton. Later werden nog vele schepen
gebouwd op deze werf, vooral in de tijd van de Krim-oorlog. Hierna kwam
echter de malaise op scheepvaartgebied en werd de werf opgeheven..
In 1873 werd een aardappelmeelfabriek te Zuidwending
gesticht, die in 1880 vervangen werd door een nieuwe fabriek aan
de Ommelanderwijk. Deze fabriek werd in 1888 belangrijk vergroot.
In 1901 werd de zaagmolen aan het Boven Oosterdiep afgebroken.
In 1910 werd een dextrinefabriek opgericht, maar in 1929 verwoestte een
brand het hele fabriekscomplex.
In 1930 werd een moderne dextrinefabriek op het terrein Boven
Oosterdiep gebouwd, welke dan tot de grootste van Europa behoort.. De
aardappelmeelfabricage werd niet weer ter hand genomen
In 1948 werd het predicaat "Koninklijke" verleend vanwege het
125-jarig bestaan. Er kwam dat jaar een gedenkboek van de onderneming
uit, geschreven door J.N. Wilkens en Dr. C. Mensch. De
onderneming
was nu geëvolueerd tot een aardappelmeelfabriek en handel in
bouwmaterialen. De directie bestond (toen ?) uit: F. Wilkens VJAzn.
(zie hieronder) en J.M. Wilkens (zie hieronder).
In 1955 (althans zo wordt op dat moment de situatie beschreven door ter
Laan (zie bibliografie)) omvat het bedrijf een dextrinefabriek,
houtzagerij en -schaverij, alsmede de handel in Triplex en Boards.
Er zijn dan 2 dochterondernemingen:
Glyso NV te Veendam (directeur F. Wilkens VJAzn). Ze maakten kernolie
en kernbindmiddelen en handelden in gieterijmachines.
Wispro NV, Veendam (directeur F. Wikens VJAzn). Ze maakten speciale
zetmeelderivaten.
Lees de bedrijfsgeschiedenis (zie onder bij referenties) hoe het
het bedrijf van 1955 - 1989 is vergaan.
Het bedrijf is in 1989 samengegaan met Kunst Oberman te Groningen.
Samen vormden de bedrijven de "Houtgroep Nederland", die later, in 1996
fuseerde met de Koninklijke houthandel Eecen uit Oudkarspel. Samen
vormden deze bedrijven met hun filialen de "Houtgroep Eecen Nederland
NV". Uiteindelijk is deze club
in 2000 gefuseerd met PontMeyer BV te Zaandam tot PontEecen NV. In 2003 is PontEecen echter alsnog PontMeyer gaan heten.
Klaas Wilkens (1792-1861)
Jan Wilkens (1795-1858)
Wie het bedrijf leidden tussen de periode van Klaas en Jan en de
periode van de navolgende leden der familie, is mij niet duidelijk
geworden. Wie kan me informeren ?
V.J.A. Wilkens (1865-1947) werd in 1930 directeur van de Koninklijke
Bedrijven K. & J. Wilkens NV.
Jan Nicolaas Wilkens (geb. in 1885) volgde een speciale opleiding
voor de houthandel in Zweden en Rusland. Hij was tot 1930 lid van de
firma K. & J. Wilkens en was directeur tot 1951.
Frits Wilkens (geb. in 1904) werd in 1930 (ik vermoed tot na
1955) directeur van wat sinds 1929 heette: Koninklijke Bedrijven K.
&
J. Wilkens N.V.
J.M. Wilkens (geb. in 1913) was sedert 1935 ook werkzaam in
het bedrijf, ook als directeur.
Jan Nico. Wilkens (geb. in 1943) is de laatste directeur geweest, van
1979 - 1989 toen het bedrijf samen ging met Kunst Oberman. Anno
2005 is hij Directeur Strategische Inkoop van PontMeyer NV te Zaandam.
Literatuur en links:
Boef, Ron, Genealogie van de familie Wilkens, beschrijft 8 generaties Wilkens sinds de 17e eeuw; persoonlijke communicatie 30-12-2009.
Knaap, D.A., K & J. Wilkens Veendam (1823-1989) Een bedrijfsgeschiedenis, ISBN 90-9008658: verkrijgbaar bij het Veenkoloniaal Museum te Veendam (tel:
0598-616393).
Laan, K. ter, Groninger Encyclopedie, Groningen, 1955,
Drukkerij-Uitgeverij Spiering, deel 2: p. 901-902.
Wilkens, J. N., persoonlijke communicatie, 15 februari 2003 en
11 mei 2005.
Aandelen die te koop zijn:
Koninklijke bedrijven K. en J. Wilkens NV,
gev. te Veendam. De NV werd opgericht in 1929, maar de firma K. &
J. Wilkens werd al in 1823 opgericht.;
Lees
de historie !; Ze exploiteerden een aardappelmeelfabriek en
dextrinefabriek en een handel in bouwmaterialen met houtzagerij /
schaverij;
zie foto's,
Dochterondernemingen waren Glyso (kernolie en kernbindmiddelen) en
Wispro (zetmeelderivaten), bijde te Veendam.
Het bedrijf is in 1989 samengegaan met Kunst Oberman te Groningen.
Samen vormden de bedrijven de "Houtgroep Nederland", die later, in 1996
fuseerde met de Koninklijke houthandel Eecen uit Oudkarspel. Samen
vormden
deze bedrijven met hun filialen de "Houtgroep Eecen Nederland NV".
Uiteindelijk is deze club in 2000 gefuseerd met PontMeyer BV te Zaandam
en heet nu PontEecen NV.
---------- Bewijs van prioriteitsaandeel f 200 in een
maatschappelijk Kapitaal van f 469.200. Uiterst zeldzame
SPECIMENS (van
na 1948) van
de series A, B en C uit de archieven van de beroemde Amsterdamse
drukkerij De Bussy. Blauwe sierrand op geel, EF: 1 horizontale
middenvouw;
2 van de 3 stukken zijn te koop à 250 Euro / st.
---------- Andere documentatie, die te koop is:
20 bij 16,5 cm.
collage van 2
foto's uit de periode ........., : de aardappelmeelfabriek en de
houtzagerij
en schaverij, copie van de originele boek-pagina, op 160 grams
crême papier: prijs 6 Euro.
Andere documentatie, die te koop is:
20 bij 16,5 cm. collage van 2 foto's uit de periode ........., : de
aardappelmeelfabriek en de houtzagerij en schaverij, see picture,
copie van de originele boek-pagina, op 160 grams crême papier:
prijs
6 Euro.
Gebruik van deze tekst of delen daarvan wordt aangemoedigd, maar is
uitsluitend toegestaan onder vermelding van:
copyright, 2003/11: Dr. Hugo H. van der Molen;
http://www.scripophily.nl
Dit copyright zal strikt worden gehandhaafd en wie
inbreuk maakt op dit recht kan gerechtelijk worden vervolgd. Gebruik
van deze tekst zonder bronvermelding zou een gebrek aan waardering zijn
voor het vele, vaak tijdrovende, werk en onderzoek dat schrijvers van
dit soort artikelen veelal doen om hun hobby meer inhoud te geven voor
zichzelf en anderen. Bronvermelding wordt ook op prijs gesteld als u uw
eigen tekst deels ontleent aan dit artikel.
